Hiện nay, tình trạng mắc các bệnh khó chữa ngày càng gia tăng. Một phần gây ra tình trạng trên đó là chúng ta tiêu thụ thực phẩm không sạch, không an toàn hàng ngày trong thời gian dài mà không biết. Đó là lý do vì sao mà hiện nay rất nhiều người quan tâm đến thực phẩm sạch, đặc biệt là rau sạch VietGAP vì đây là những thực phẩm an toàn cho sức khỏe. Vậy rau sạch VietGAP là gì?
Rau an toàn là gì?
Rau an toàn được hiểu là các loại rau được trồng theo mô hình sản xuất rau an toàn cung cấp đến người tiêu dùng đảm bảo đủ tiêu chuẩn an toàn thực phẩm. Rau an toàn có thể chứa các sinh vật gây hại hoặc chứa một lượng hóa chất tồn dư trong quá trình canh tác ở dưới mức tiêu chuẩn cho phép, đảm bảo sức khỏe, an toàn cho người sử dụng và không làm ảnh hưởng đến môi trường.
Rau sạch là gì?
Rau sạch chính là rau an toàn được canh tác theo quy trình kỹ thuật tuân thủ một số tiêu chuẩn như hạn chế đến mức thấp nhất việc sử dụng thuốc trừ sâu, thuốc kích thích, phân hóa học…nhằm giảm tối đa lượng độc tố tồn đọng có trong rau như kim loại nặng, nitrat, thuốc trừ sâu và một số vi sinh vật gây bệnh.
Các yêu cầu về rau sạch
Đất trồng
Vùng đất trồng rau sạch phải là vùng đất chưa bị ô nhiễm bởi kim loại nặng như asen, thủy ngân…hoặc chưa bị ảnh hưởng bởi nước thải công nghiệp như nhà máy nước thải chưa được xử lý hoặc do ở gần các nhà máy, xí nghiệp.
Phân bón
Cần giảm lượng phân đạm bón cho các loại rau xanh vì phân đạm có chứa nitrat. Nếu cá nhân, cơ sở bón lót đúng lúc thì lượng natri sẽ thấp, còn bón muộn quá trước khi thu hoạch thì lượng nitrat trong rau cao, không an toàn. Cơ sở, cá nhân nên sử dụng phân chuồng hoai, mục, phân hữu cơ để giảm các mầm bệnh đặc biệt là các vi sinh vật có hại trong rau.
Phòng trừ sâu bệnh
Không phun thuốc trừ sâu vì thuốc trừ sâu có chứa nhiều gốc hóa học như thủy ngân, DDT, 666…có thể gây độc hại cho cơ thể. Phun thuốc trừ sâu bừa bãi, không kiểm soát làm độc tố tồn dư trong đất cao. Điều này còn ảnh hưởng đến nguồn nước sinh hoạt của người dân. Các đơn vị, tổ chức lưu ý không nên mua các loại thuốc không rõ nguồn gốc. Hiện nay, người dân và các cơ sở được khuyến khích sử dụng phân vi sinh tổng hợp, phân hữu cơ hoai, mục, ứng dụng dụng các biện pháp phòng trừ dịch bệnh tổng hợp…đối với sản xuất nông nghiệp và đặc biệt là rau xanh.
Lưu ý không tưới rau bằng nước thải sinh hoạt, phân chuồng tươi, phân bắc, các loại nước đã bị nhiễm bẩn hoặc nước thải công nghiệp.
Không nên thu hoạch ngay sau khi bón phân nhất là khi mới phun thuốc trừ sâu. Đối với mỗi loại thuốc đều có thời gian phân hủy, phân giải an toàn khác nhau cho nên thời gian thu hoạch cũng khác nhau. Cá nhân, cơ sở cần đảm bảo đủ thời gian phân hủy sau khi phun, tưới mới được thu hoạch và mang đi bán.
Rau sạch VietGAP là gì?
Rau sạch VietGap là rau an toàn theo tiêu chuẩn VietGap đòi hỏi phải đáp ứng đầy đủ các tiêu chí khắt khe trong quá trình sản xuất. VietGAP được hiểu là thực hành sản xuất nông nghiệp tốt ở Việt Nam được ban hành bởi Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đối với từng sản phẩm, nhóm sản phẩm chăn nuôi, trồng trọt, thủy sản. VietGAP là cụm từ viết tắt của Vietnamese Good Agricultural Practices.
Quy trình trồng rau sạch theo mô hình VietGAP
Quy trình trồng rau sạch theo mô hình VietGAP như thế nào? Có khó thực hiện không? Dưới đây là quy trình sản xuất rau an toàn theo tiêu chuẩn VietGAP. Cụ thể cần đáp ứng những yêu cầu sau:
Đất trồng
- Vùng đất trồng không được có tồn dư hóa chất độc hại.
- Vùng đất trồng cần cao, thoát nước thích hợp với sự sinh trưởng của rau.
- Vùng đất trồng cần cách ly với khu vực có chất thải công nghiệp và bệnh viện ít nhất 2km, với chất thải sinh hoạt thành phố ít nhất 200m.
Nước tưới
- Dùng nước sạch để pha thuốc bảo vệ thực vật và phân bón
- Có thể sử dụng nước giếng khoan đối với các loại rau gia vị hoặc rau xà lách
- Sử dụng nguồn nước tưới sạch hoặc từ sông không bị ô nhiễm hoặc phải qua xử lý.
Giống
- Giống cây trồng cần có nguồn gốc rõ ràng, đối với giống nhập nội cần phải qua kiểm dịch.
- Chỉ gieo trồng các loại giống tốt, không mang nguồn sâu bệnh và trồng cây con khỏe mạnh.
- Trước khi gieo trồng, hạt giống cần được xử lý hóa chất hoặc nhiệt để diệt nguồn sâu bệnh.
Phân bón
- Khuyến khích sử dụng phân hữu cơ hoai mục bón cho rau.
- Không được sử dụng các loại phân chuồng chưa ủ hoai, không dùng phân tươi pha loãng để tưới.
- Tùy theo yêu cầu của từng loại rau, sử dụng phân hóa học bón thúc vừa đủ và cần lưu ý kết thúc bón trước khi thu hoạch ít nhất 15 ngày.
Phòng trừ sâu bệnh
Người dân, cơ sở cần áp dụng các biện pháp quản lý dịch hại tổng hợp như:
- Sử dụng giống sạch bệnh, có khả năng chống chịu sâu bệnh
- Luân canh cây trồng hợp lý
- Vệ sinh đồng ruộng thường xuyên
- Dùng nhân lực bắt giết sâu
- Dùng các chế phẩm sinh học trừ sâu bệnh hợp lý
- Chăm sóc theo yêu cầu sinh lý của cây
- Kiểm tra đồng ruộng, nếu phát hiện có sâu bệnh thì cần có biện pháp xử lý kịp thời
- Chỉ sử dụng thuốc bảo vệ thực vật khi thật sự cần thiết và theo các yêu cầu sau:
- Không sử dụng loại thuốc cấm sử dụng cho rau.
- Chọn các thuốc có hàm lượng hoạt chất thấp, ít độc hại với thiên địch, các động vật khác và con người.
- Ưu tiên sử dụng các thuốc sinh học (thuốc vi sinh và thảo mộc).
- Tùy theo loại thuốc mà thực hiện theo hướng dẫn về sử dụng và thời gian thu hoạch.
Sử dụng một số biện pháp khác để trồng rau sạch VietGAP
Dưới đây, cơ sở, cá nhân có thể sử dụng một số biện pháp khác để sản xuất rau sạch đạt chất lượng rau VietGAP như sau:
- Sử dụng màng nilon để phủ đất giúp hạn chế cỏ dại, sâu bệnh, tiết kiệm nước tưới và hạn chế sử dụng thuốc bảo vệ thực vật.
- Sử dụng nhà kính, nhà lưới để che chắn: nhà kính, nhà lưới giúp hạn chế sâu, bệnh, sương giá, cỏ dại, nắng hạn, rút ngắn thời gian sinh trưởng của rau, ít dùng thuốc bảo vệ thực vật.
Thu hoạch
- Rửa kỹ rau bằng nước sạch, dùng bao túi sạch để chứa đựng.
- Thu hoạch rau đúng độ chín và đúng theo yêu cầu của từng loại rau, loại bỏ những trái bị sâu bệnh hoặc dị dạng.
Sơ chế và kiểm tra
Rau sẽ được chuyển vào phòng sơ chế ngay sau khi thu hoạch. Sau đó, ở phòng sơ chế sẽ phân loại rau, làm sạch rau và dùng bao túi sạch để chứa đựng.
Vận chuyển
Sau khi đóng gói, rau sẽ được niêm phong và sau đó được chuyển đến cho người sử dụng hoặc đến các cửa hàng trong vòng 2h để đảm bảo điều kiện an toàn và vệ sinh.
Bảo quản và sử dụng
Thời gian lưu trữ rau không quá 2 ngày và được bảo quản ở nhiệt độ 20 độ C.
Người tiêu dùng có thể sử dụng rau an toàn ngay mà không cần phải ngâm muối hoặc các chất làm sạch khác.
Trên đây, ISOCERT đã giúp người dân cũng như các đơn vị hiểu rõ hơn về rau sạch VietGAP cũng như các tiêu chí cần đáp ứng đối với rau sạch VietGAP. Hy vọng với những thông tin trên, các cơ sở, đơn vị sẽ có cái nhìn tổng quát hơn về rau an toàn.
Quý doanh nghiệp có cầu đăng ký chứng nhận VietGAP hoặc các thắc mắc liên quan đến dịch vụ, sản phẩm, xin vui lòng liên hệ tới Hotline 0976 389 199 (miễn phí) để được đội ngũ của ISOCERT tư vấn cụ thể hơn.
