Trạng ngữ là thành phần phụ của câu, bổ sung cho nòng cốt câu, tức là bổ nghĩa cho cả cụm chủ vị trung tâm. Trạng ngữ thường là những từ chỉ thời gian, địa điểm nơi chốn, mục đích, phương tiện, cách thức… để biểu thị các ý nghĩa tình huống: thời gian, địa điểm, nguyên nhân, mục đích, kết quả, phương tiện, …. Bài viết dưới đây, cô Bùi Thị Tú (Giáo viên Tiếng Việt tại Hệ thống Giáo dục HOCMAI) sẽ hướng dẫn con khắc phục những lỗi sai thường gặp nhất.
I. Kiến thức
-
Khái niệm
– Trạng ngữ là thành phần phụ của câu. Bổ sung ý nghĩa cho thành phần chính
– Ví dụ: Mùa thu, trên các con phố, hoa sữa thơm ngào ngạt.
Trong đó: Mùa thu là TN1
Trên các con phố là TN2
-
Số lượng, vị trí, dấu hiệu nhận biết trạng ngữ
– Số lượng: câu có 1 hoặc nhiều trạng ngữ
– Vị trí:
- TN thường đứng đầu câu
- TN có thể đứng giữa câu. Ví dụ: con bìm bịp, bằng chất giọng trầm ấm, ngọt ngào, báo hiệu mùa xuân
- TN có thể đứng cuối câu. Ví dụ: Tre ăn ở với người, đời đời kiếp kiếp
– Dấu hiệu:
- Hình thức: TN thường ngăn cách với thành phần chính bằng dấu phẩy
- Ý nghĩa: TN chỉ thời gian, địa điểm, nguyên nhân, mục đích
-
Các loại trạng ngữ:
– TN chỉ thời gian: chỉ thời gian, thời điểm
- Câu hỏi: Khi nào? Bao giờ? Mấy giờ
Ví dụ: Mùa hè, ve kêu râm ran
– TN chỉ nơi chốn: địa điểm, vị trí
- Câu hỏi: Ở đâu
– TN chỉ nguyên nhân: lý do
- Câu hỏi: Vì sao? Do đâu? Tại đâu
– TN chỉ mục đích: mục tiêu hướng tới
- Câu hỏi: Để làm gì? Nhằm mục đích gì? Vì điều gì?
– TN chỉ phương tiện, cách thức
II. Bài tập
Bài 1: Xác định trạng ngữ và cho biết ý nghĩa của trạng ngữ:
a. Khi mùa thu sang, khắp nơi, hoa cúc nở vàng.
=> TN chỉ thời gian: Khi mùa thu sang
Tn chỉ nơi chốn: khắp nơi
b. Những ngày giáp Tết, trong các chợ hoa, mọi người mua sắm nhiều.
=> TN chỉ thời gian: Những ngày giáp Tết
TN chỉ nơi chốn: Trong các chợ hoa
c. Vì chủ quan, nhiều bạn làm bài kiểm tra chưa tốt.
=> TN chỉ nguyên nhân: Vì chủ quan
d. Để đạt thành tích tốt, chúng tôi đã cố gắng rất nhiều.
=> TN chỉ mục đích: Để đạt thành tích tốt
e. Bằng đôi cánh dang rộng, gà mẹ bảo vệ cả đàn gà con.
=> TN chỉ phương tiện, cách thức: Bằng đôi cánh dang rộng
Bài 2: Thêm trạng ngữ thích hợp vào câu:
- ……………., ve kêu ra rả
=> Mùa hè / Trong các vòm cây
2. ……………, nước sông đục ngầu
=> Vì ô nhiễm môi trường
3. ……….., ong bướm bay lượn rộn ràng
=> Trong các vườn hoa / Mùa xuân
Bài 3: Đặt câu theo yêu cầu:
- Câu có trạng ngữ chỉ nơi chốn
Ví dụ: Trên sân trường, học sinh đang chơi đùa.
2. Câu có trạng ngữ chỉ thời gian, nguyên nhân
Ví dụ: Hôm qua, vì mưa, con đường bị ngập.
3. Câu có trạng ngữ chỉ mục đích, bắt đầu bằng từ “vì”
Ví dụ: Vì Tổ Quốc, các chiến sĩ sẵn sàng hi sinh.
Hi vọng những kiến thức và bài tập minh họa có thể giúp con làm tốt các bài văn kể chuyện. Để con bổ sung thêm nhiều kiến thức quan trọng khác, cha mẹ tham khảo và đăng ký Giải pháp ôn thi vào 6 – HM6 tại đây.
Trải nghiệm Giải pháp, con sẽ được học tập theo lộ trình gồm 2 bước: TỔNG ÔN – LUYỆN ĐỀ. Đăng ký liền tay để con rinh ngay 9,10 cha mẹ nhé!
