Anh Quốc luôn được biết đến là một trong những điểm đến du học lí tưởng cho sinh viên Việt Nam bởi hệ thống giáo dục tiên tiến. Trong bài viết này, Hotcourses Vietnam sẽ đem đến cho độc giả một cái nhìn tổng quan về hệ thống giáo dục phổ thông và đại học tại Anh Quốc – một trong những nền giáo dục hàng đầu thế giới!
Giáo dục phổ thông tại Anh: School education
Cũng như ở những nơi khác trên thế giới, giáo dục cho các em nhỏ “trước tuổi đến trường” (preschool) là hình thức giáo dục không bắt buộc. Các em nhỏ có thể bắt đầu tham gia chương trình này ở lứa tuổi lên 3 hoặc 4.
Phổ cập giáo dục ở Anh dành cho các em học sinh từ 5 đến 16 tuổi, kéo dài khoảng 12 năm. Giáo dục tiểu học từ 5 đến 11 tuổi được chia làm hai bậc là “infant” trong 2 năm và “junior” trong 4 năm. Ở lứa tuổi lên 7, học sinh bắt đầu được dạy các môn học chính nhưng cũng được khuyến khích tham gia các môn ngoại khóa như Nghệ Thuật, Khoa học máy tính hay Âm nhạc.
Có rất nhiều trường cung cấp bậc giáo dục trung học cho các học sinh ở ngưỡng tuổi từ 11 đến 16. Một số trường trong số này là trường phổ thông hỗn hợp (comprehensive school – với nhiều chương trình học và thời gian khác nhau), trường kỹ thuật (Technology College), trường chuyên các chương trình ứng dụng thực tế hơn lí thuyết (modern secondary school) hay trường chuyên (Grammar school).
Sau khi đã nhận bằng phổ thông trung học GCSE và có kết quả năm môn từ A* đến C, họ có thể đăng kí học chương trình sau phổ thông kéo dài 2 năm để nhận Chứng chỉ A level (General Certificate of Education Advanced Level). Kết quả của cả hai năm học chứng chỉ A là “tấm vé thông hành” để vào đại học.
>> GCSE – Chương trình du học bậc THPT
>> Điều kiện du học bậc học đại học tại Anh
Giáo dục sau phổ thông tại Anh: Further and Higher education
Có rất nhiều khóa học, trải dài trên nhiều lĩnh vực và thời gian học khác nhau tại Vương quốc Anh – trung bình từ một đến bốn năm. Bạn hoàn toàn tự do trong việc chọn lựa một chiến lược học tập phù hợp: bạn có thể học Đại học từ đầu, bắt đầu bằng khóa học HND hoặc đại học đại cương trong hai năm và sau đó chuyển tiếp lên để lấy bằng đại học. Hay bạn cũng có thể học bằng đại học danh dự một chuyên ngành để tập trung “công lực” vào chuyên ngành đó, hoặc học hai chuyên ngành theo bằng đại học kép.
Dưới đây là một số chương trình giáo dục bậc Đại học ở Vương quốc Anh:
Liên thông lên đại học
Việc theo học các khóa học dự bị/liên thông đại học giúp bạn xóa đi khoảng cách (nếu có) giữa (các) bằng cấp bạn đang có và những bằng cấp do trường cao đẳng hoặc đại học ở Anh mà bạn đã chọn yêu cầu. Khoảng cách này thường tồn tại bởi vì sinh viên nhiều nước hoàn thành 12 năm học trước khi họ bắt đầu học đại học, nhưng ở Anh, Bắc Ailen và xứ Wales, sinh viên phải hoàn thành 13 năm.
Chương trình Niên khóa dự bị đại học quốc tế (IFY) do các trường cao đẳng ở Anh tổ chức dẫn đến các chương trình dự bị đại học được quốc tế công nhận như các chương trình A-level hoặc chương trình quốc gia BTEC. Những khóa học 1 năm này mô phỏng chương trình học thuật chính quy ở Anh nhưng thêm phần phụ đạo về các kĩ năng tiếng Anh. Để đăng ký, bạn phải đạt từ 17 tuổi trở lên, có trình độ tiếng Anh đạt chuẩn tối thiểu (thường là 5.0 điểm IELTS) và đã hoàn thành chương trình phổ thông chuẩn. Nhiều trường cao đẳng đào tạo đại học có những thỏa thuận chuyển tiếp lên các khóa học cấp bằng cử nhân đại học tại các trường đại học địa phương, do vậy bạn hãy xem xét xem đó có phải là trường mà bạn đã chọn hay không. Nhiều trường đại học ở Anh cũng tổ chức chương trình Niên khóa dự bị đại học quốc tế riêng của mình và liên thông trực tiếp một khóa học đại học.
HND hoặc HNC
Chứng chỉ HND (Higher National Diploma) là chứng chỉ chính quy học trong 2 năm. Chứng nhận hướng nghiệp cao cấp quốc gia HNC (Higher National Certificate) là một chứng nhận tương tự, nhưng thường học theo hình thức ngoài giờ. 2 hình thức này được coi như chứng chỉ học nghề với mục đích tích lũy kinh nghiệm thay vì học lý thuyết và nâng cao kiến thức học thuật như các chương trình đại học. HNC và HND cũng có thể giúp bạn vào học năm thứ 2 hoặc năm thứ 3 một số chương trình đại học. Có thể lấy chứng nhận và chứng chỉ này tại một trường cao đẳng đào tạo đại học, hoặc tại một trường đại học ở Anh, Bắc Ailen và Wales.
HNC ở Scotland là khóa học chính quy 1 năm. HNC tương đương với năm thứ nhất của khóa học cử nhân, HND tương đương với năm thứ hai. Trong nhiều trường hợp, có nhiều cơ hội để những sinh viên có HNC có thể học chuyển tiếp vào năm thứ 2 của chương trình đại học và những sinh viên có HND học chuyển tiếp vào năm thứ 3.
Chương trình cao đẳng (DipHE)
Đây là một chứng chỉ được cấp sau 2 năm học tập tại một cơ sở đào tạo đại học ở Anh. Tuy nhiên, bằng này có thể giúp sinh viên vào học chương trình cử nhân tại một trường đại học ở Anh. Chứng chỉ cao đẳng thường đảm bảo cho sinh viên vào học năm thứ 2 hoặc năm thứ 3 của một chương trình cử nhân. Bằng cách này, sinh viên có thể hoàn thành chương trình học và sau đó học chuyển tiếp lên những năm học đầu tiên của chương trình danh dự và chuyển đổi chứng chỉ cao đẳng thành bằng cử nhân.
Đại học đại cương (FdA, FdSc, v.v…)
Đại học đại cương là những khóa học sau phổ thông kéo dài hai năm, tương đương với giai đoạn đầu của chương trình Đại học. Bạn có thể chọn những chuyên ngành như nghệ thuật và thiết kế, báo chí và truyền thông, kỹ thuật và quản lý khách sạn. Với tấm bằng này, bạn có thể đi làm ngay khi hoàn thành khóa học hoặc học thêm lên để lấy bằng Đại học.
Chương trình dự bị đại học
Chương trình đào tạo dự bị đại học thường có liên quan đến công việc, giúp phát triển nghề nghiệp trong một loạt các lĩnh vực nghề nghiệp liên quan. Mặc dù bản thân đã là một chương trình được phép cấp bằng sau khi học xong của Anh, nhưng cũng có thể giúp bạn học chuyển tiếp vào năm thứ 2 hoặc năm thứ 3 trong chương trình cử nhân. Chương trình cơ sở nói chung thường mất 2 năm học chính quy.
>> Học dự bị đại học tại Anh
Chương trình đại học
Ở nước Anh, Bắc Ailen và xứ Wales, chương trình đại học hoặc cử nhân thường kéo dài 3 năm rồi dẫn đến chương trình cấp bằng danh dự như bằng Cử nhân Truyền thông hoặc Cử nhân Kinh doanh (Honours Bachelor’s Degree). Ở Scotland, sinh viên phải mất 3 năm để hoàn thành chương trình bình thường (Bachelor’s Degree) và 4 năm để lấy bằng danh dự (Honours Bachelor’s Degree). Các chương trình đại học ở Scotland đôi khi được cấp bằng thạc sĩ (Thạc sĩ Chuyên ngành xã hội, Thạc sĩ Khoa học hoặc Thạc sĩ Tiếng Anh, v.v.), tùy thuộc vào truyền thống của từng trường.
Với nhiều chương trình đại học, kết quả thi năm học đầu tiên không được tính vào việc xếp loại chương trình cuối khóa. Kết quả năm thứ 2 và 3, kết hợp với điểm cộng thêm dành cho khóa luận tốt nghiệp (bạn có thể phải viết 1 bản khoá luận dài trong năm thứ 3), sẽ cấu thành điểm số cuối cùng của bạn khi tốt nghiệp. Thông thường, bạn sẽ phải chọn một loạt các môn học (module), một số là bắt buộc và một số là tự chọn, những lựa chọn này sẽ cấu thành chương trình học hàng ngày của bạn trong khóa học.
Đa số các cơ sở tổ chức các khóa học lấy bằng cử nhân đều tạo cơ hội cho bạn học từ 2 chuyên ngành trở lên trong chương trình danh dự kết hợp hoặc liên kết. Chương trình cấp bằng kết hợp sẽ bao gồm các chuyên ngành khác nhau không nhất thiết phải có tỷ trọng như nhau (chẳng hạn Chương trình Cử nhân Kinh doanh kết hợp với Tiếng Pháp). Các khóa học đan xen cũng giống như các chương trình cấp bằng khác, nhưng có thêm 1 năm học hỏi thêm kinh nghiệm làm việc thực tế có liên quan đến khóa học. Điều này thường có nghĩa là khóa học kéo dài 4 năm thay vì 3 năm như thông thường.
(tiếp: Hệ thống cao học tại Anh)
