Nhân chi sơ, tính bản thiện (人之初，性本善)
Nhân chi sơ tính bản thiện là bài học đầu tiên, mở đầu trong cuốn Tam Tự Kinh của Trung Quốc. Đây là cuốn sách chữ Hán được viết từ thời nhà Tống, đến thời Minh Thanh được bổ sung, hoàn thiện. Cuốn sách ghi lại những điều mà Khổng Tử – một nhà triết gia người Trung Quốc. Cuốn sách này do Mạnh Tử – là học trò của Khổng Tử ghi chép lại những bài giảng của thầy. Cũng giống như Khổng Tử, con đường làm quan của Mạnh Tử gặp nhiều trắc trở do vấp phải sự không tín nhiệm của những người đứng đầu. Do đó ông về quê ở ẩn và cùng các đệ tử soạn sách lập thuyết.
Cuốn Tam Tự Kinh là cuốn sách dùng để dạy vỡ lòng cho trẻ con. Trước đây, dưới sự ảnh hưởng của văn hóa Hán, người Việt cũng dùng cuốn sách này. Cuốn sách có hơn 1000 chữ, cứ 3 chữ ghép lại thành một câu, biểu thị một ý nghĩa, một bài học trong cuộc sống. Nhiều bài học vẫn còn nguyên giá trị cho tới ngày nay.
Giải thích ý nghĩa của câu “Nhân chi sơ, tính bản thiện”
Nhân (人) : Người
Sơ (初): Ban đầu, khởi đầu
Chi (之)：tương đương từ 的, nghĩa sở hữu. Cổ văn dùng từ này, còn hiện đại dùng từ 的
Tính (性)：tính cách
Bản (本)：bản, vốn dĩ
Thiện (善)：tốt, lành
Cả câu có nghĩa là con người khi sinh ra, ai cũng mang bản tính tốt lành. Mạnh Tử cho rằng bản tính mà con người có từ khi sinh ra đó là tính Thiện. Mọi người đều có bản chất tốt và có đạo đức, không có ai là ngoại lệ.
Ý nghĩa của câu “Nhân chi sơ, tính bản thiện”
Trước hết thành ngữ đã cho chúng ta thấy rõ quan điểm chính trong học thuyết của Mạnh Tử. Kế thừa từ học thuyết của Khổng Tử, Mạnh Tử cho rằng phải lấy Nhân làm gốc. Tức là chủ thể chính ở đây mà ông muốn nói đến là con người (Nhân). Trong nhiều học thuyết của ông, chúng ta thấy rõ ông đề cao yếu tố con người là nhân tố chính của xã hội.
Đặc điểm thứ hai mà chúng ta nhận thấy rõ trong thành ngữ trên đó là Mạnh Tử đề cao tính Thiện, phẩm chất đạo đức tốt ở mỗi người. Đây cũng là quan điểm chính, xuyên suốt toàn bộ tư tưởng, học thuyết của Nho gia. Con người phải có phẩm chất đạo đức tốt, làm điều phải, tốt lành, không được làm theo điều ác. Mỗi người thầy phải là một tấm gương sáng cho học sinh noi theo.
Đặc điểm thứ ba liên quan đến sự khởi đầu của vạn vật trong vũ trụ. Chữ Sơ trong thành ngữ trên ngoài nghĩa là trẻ sơ sinh thì còn có một hàm ý nữa đó là bản chất tự nhiên, bản năng có từ lúc sinh ra của con người. Vạn vật từ lúc xuất hiện tất cả đều là sự hoàn hảo của chính nó. Ví dụ một bông hoa từ khi xuất hiện đã là một bản thể hoàn hảo của chính nó. Bông hoa đó bản thể của nó từ lúc sinh ra đã là như vậy, đã là hoàn hảo rồi. Còn xấu hay đẹp, to hay nhỏ là do những đánh giá chủ quan của mỗi người. Chính bởi những đánh giá chủ quan đó khiến cho bông hoa trở nên không hoàn hảo.
Bài học từ câu nói “Nhân chi sơ, tính bản thiện”
Con người sinh ra bản tính ban đầu vốn thiện và tốt lành, khi lớn lên, do các yếu tố con người, xã hội, môi trường ảnh hưởng mà tính cách thay đổi, tính ác có thể phát sinh, do đó cần phải luôn được giáo dục, giữ gìn và rèn luyện cho đời sống lành mạnh thì tính lành mới giữ được và phát triển, để tính ác không có điều kiện nảy sinh.
Bản thân mỗi người cũng phải luôn luôn không ngừng học hỏi, hướng tới cái thiện, tránh xa điều ác.
Câu thành ngữ là một bài học vô cùng sâu sắc không chỉ trong thời đại bấy giờ mà còn giữ nguyên giá trị tới tận ngày nay. Cũng chính vì vậy mà tư tưởng này trở thành một học thuyết vô cùng quan trọng, trở thành một học thuyết chính thống của cả một thời đại phong kiến. Dưới sự học hỏi và tiếp thu của nền văn hóa Hán, Việt Nam cũng áp dụng học thuyết này một cách rộng rãi trong quá trình lịch sử phát triển của mình.
Mong rằng những kiến thức mà ChineseRd cung cấp tới cho các bạn sẽ giúp các bạn hiểu hơn về câu thành ngữ này. Yêu thích văn hóa Trung Quốc và tìm tòi, hiểu biết sâu sắc về nó sẽ giúp các bạn có hứng thú hơn trong quá trình học tiếng Trung.
Học tiếng Trung cùng ChineseRd
Để tìm hiểu kỹ hơn về du học Trung Quốc cũng như học tiếng Trung, rất vui được chào đón các bạn gia nhập đại gia đình ChineseRd.
Tham khảo: Lịch khai giảng lớp tiếng Trung tại ChineseRd
ChineseRd Việt Nam cam kết cung cấp một nền tảng học tiếng Trung Quốc trực tuyến mới, chất lượng, dễ dàng sử dụng cho người Việt học tiếng Trung Quốc và toàn cầu.
Phương thức liên hệ với ChineseRd
Địa chỉ: Tầng 3 tòa nhà Sao Mai, 19 Lê Văn Lương, Thanh Xuân, Hà Nội.
Số điện thoại: 02456789520 (Hà Nội – Việt Nam)
hoặc 0906340177 (Hà Nội – Việt Nam)
hoặc 86 755-82559237 (Thâm Quyến – Trung Quốc)
Email: [email protected] Email: [email protected]
