Sản phẩm cận biên (MPP)
Khái niệm
Sản phẩm cận biên trong tiếng Anh là Marginal Product hay có thể gọi là sản phẩm hiện vật cận biên (Marginal Physical Product; viết tắt: MPP).
Sản phẩm cận biên của một doanh nghiệp là đầu ra bổ sung được tạo ra do kết quả của việc đưa đầu vào bổ sung vào công ty.
Trong thực tế, điều này có thể minh chứng bằng việc những chiếc bánh vòng bổ sung được tạo ra tại một cửa hàng bánh khi họ thuê thêm một nhân viên. Hoặc số lượng dâu tây bổ sung được thu hoạch bởi một nông dân trồng thêm một lượng hạt giống. Hoặc doanh thu bổ sung mà một sân chơi bowling nhận được nếu xây dựng thêm làn sân.
Sản phẩm cận biên được tính như thế nào?
Để đo lường chính xác sản phẩm cận biên, người ta phải tách biệt một thay đổi cụ thể trong việc kinh doanh và theo dõi cách thay đổi của nó làm tăng sản lượng như thế nào. Như vậy, có nhiều cách để tính sản phẩm cận biên:
1. Sản phẩm cận biên của vốn là sản lượng bổ sung có được từ việc thêm một đơn vị vốn (thường là tiền mặt). Công thức này thường được áp dụng đối với những doanh nghiệp khởi nghiệp, những người dựa vào đầu tư tư nhân khởi đầu việc kinh doanh riêng.
2. Sản phẩm cận biên của lao động là đầu ra bổ sung do thuê một công nhân khác. Điều này có xu hướng áp dụng đối với các doanh nghiệp đã thành lập, giống như một nhà máy ô tô có thêm một công nhân mới vào dây chuyền sản xuất.
3. Sản phẩm cận biên của đất đai là sản lượng bổ sung thu được từ việc tăng thêm một đơn vị đất đai khác. Điều này có thể áp dụng cho một nông dân mua một cánh đồng liền kề với tài sản hiện có của mình hoặc chủ sở hữu nhà máy tăng diện tích đất của cơ sở mình.
4. Sản phẩm cận biên của nguyên liệu thô là sản lượng bổ sung thu được từ việc tăng một đơn vị cung cấp nguyên liệu. Ví dụ như một nhà sản xuất pin có thể mua lại bảng mạch bảo vệ (cache) của lithium hoặc coban (nguyên liệu thiết yếu trong sản xuất mẫu pin hàng đầu).
Hầu hết các doanh nghiệp được hưởng một đầu vào biến đổi, các nhà quản lí doanh nghiệp có thể chọn tăng hoặc giảm lượng lao động, nguyên liệu thô và vốn thô cho doanh nghiệp.
Sự lựa chọn của họ để thay đổi đầu vào này thường quay lại để cân bằng chi phí cận biên với sản phẩm cận biên, với mục tiêu tối đa hóa lợi nhuận. Khi các yếu tố thay đổi sản xuất, năng suất biên cũng thay đổi, và do đó, tổng sản lượng và tổng lợi nhuận của một doanh nghiệp có thể dao động.
3 ví dụ về sản phẩm cận biên
Sản phẩm cận biên thường được đo bằng đơn vị sản phẩm.
+ Điều này có nghĩa là một cửa hàng bánh rán đo số lượng bánh rán mà cửa hàng có thể sản xuất với đơn vị là chiếc/cái. Tương tự như vậy, một nhà sản xuất xi măng sử dụng đơn vị khối mà nó có thể sản xuất.
+ Trong các ngành dịch vụ, chẳng hạn như bài học hướng dẫn hoặc làm tóc, sản phẩm cận biên có thể đề cập đến số lượng dịch vụ được cung cấp, chẳng hạn như các bài học hướng dẫn hoặc cắt tóc.
+ Trong thế giới tài chính, sản phẩm cận biên có thể chỉ đơn giản là nói đến tiền. Vì các quĩ phòng hộ và các công ty đầu tư mạo hiểm không thực sự sản xuất hàng hóa hoặc dịch vụ cho công chúng, họ sẽ đo lường sản phẩm cận biên của mình bằng lượng tài sản mà họ có thể tự tích lũy.
Sản phẩm cận biên có mối quan hệ như thế nào với tổng sản phẩm?
Tổng sản phẩm của một doanh nghiệp đại diện cho tổng số sản phẩm mà doanh nghiệp tạo ra, trong khi sản phẩm cận biên đại diện cho sản lượng bổ sung xuất phát từ sự gia tăng của một đầu vào. Theo nguyên tắc chung:
+ Khi tổng sản lượng thấp, việc tăng đầu vào sẽ mang lại một sản phẩm cận biên dương. Nói cách khác, việc đầu tư nhiều hơn vào vốn kinh doanh, đất đai, lực lượng lao động hoặc một kho nguyên liệu thô có thể sẽ dẫn đến sản phẩm tăng .
+ Khi một doanh nghiệp phát triển, đầu vào tăng có thể tạo ra tốc độ tăng tổng sản phẩm chậm hơn. Do đó, sản phẩm cận biên sẽ bắt đầu giảm, mặc dù nó có thể vẫn đạt giá trị dương.
+ Một doanh nghiệp có thể đạt đến điểm tăng đầu vào sẽ thực sự làm giảm tổng sản lượng. Tại thời điểm này, năng suất cận biên trở thành giá trị âm.
(Tài liệu tham khảo: Bài giảng Masterclass, Giáo sư kinh tế học và xã hội Paul Krugman)