1. Ketamine
Ban đầu được dược sĩ người Mỹ tổng hợp có tác dụng là chất gây mê, làm giảm đau, được sử dụng trong phẫu thuật nhỏ và ngăn chặn cơn đau sau phẫu thuật. Ketamin có ở dạng chất lỏng, bột tinh thể, viên nén, viên nhộng hòa tan trong nước và rượu. Nếu tiêm qua đường tĩnh mạch chỉ sau 1 phút người bệnh sẽ rơi vào tình trạng vô thức.
Một nghiên cứu mới đây tại Hong Kong cho biết Ketamine đang được dùng thịnh hành trong giới trẻ, ẩn chứa những hiểm họa khôn lường tới sức khỏe về lâu dài. Do có nhiều tác hại nên nhiều nước ở châu Á đề nghị Tổ chức Y tế thế giới đưa Ketamin vào danh mục các chất ma túy cần kiểm soát ở cấp quốc gia, đồng thời đề nghị Liên hợp quốc xem xét bổ sung chất này vào danh mục các chất cần kiểm soát. Hiệu ứng của ketamine có thể kéo dài hơn một giờ, nhưng thuốc vẫn có thể làm ảnh hưởng đến cơ thể cho đến 24 giờ, với tính chất gây “phê” nhanh chóng khiến ketamine được sử dụng như một loại ma túy giải trí.
Thực tế cho thấy, “cơn lốc ảo” mang tên ketamine đang dần thay thế ma túy truyền thống, và nó đang kéo theo nhiều vấn đề đáng lo ngại. Nhất là khi hiện nay, một bộ phận dân chơi là giới trẻ thiếu suy nghĩ khi cho rằng: “Đã là dân chơi phải biết đến “ke”, “Phá ke” không hủy hoại sức khỏe, không làm rối loạn hành vi bản thân” (!?). Cách suy nghĩ này thật sai lầm. Nếu lạm dụng, dùng không đúng chỉ định, ketamine sẽ gây nên tình trạng ảo giác, hoang tưởng, bị kích động mạnh, không cảm thấy đau đớn, rối loạn thị giác, cảm giác mùi vị, sờ mó bị thay đổi méo mó, mất định hướng về không gian và thời gian, gây mất trí nhớ ngắn hạn không nhận biết mình là ai có thể dẫn đến các hành vi không an toàn cho bản thân và người chung quanh.
2. Cần sa tổng hợp (Spice)
Cần sa tổng hợp không phải là cần sa tự nhiên (bồ đà), mặc dù có tên cần sa nhưng cần sa tổng hợp không có bất cứ thành phần nào của cây cần sa tự nhiên. Được gọi là “Spice”, là một loại hỗn hợp thảo mộc khô, được pha tẩm với chất tỏa mùi thơm và các hợp chất hoặc các hóa chất tổng hợp độc hại, nó có tác dụng hoàn toàn khác với cây cần sa tự nhiên. Ban đầu, sản phẩm này được thí nghiệm nghiên cứu tác động của cần sa đến hệ thần kinh ở động vật, nên ngoài bao bì có ghi rõ dòng chữ “Not for consumption human” (không dành cho con người), sau đó dân chơi lạm dụng nó để tìm cảm giác mạnh như một loại ma túy. Tại Việt Nam cần sa tổng hợp được gọi nhiều tên khác nhau: cỏ Mỹ, cỏ mặt quỷ, mặt cười, đầu lâu đỏ, ma tốc độ, rồng khói…
Cần sa tổng hợp có cảm giác “phê” như cần sa tự nhiên, thường được dùng để hút, có nơi còn dùng để trộn vào đồ ăn hoặc thức uống để tăng lợi nhuận do người tiêu dùng thèm nhớ các sản phẩm trên. Cần sa tổng hợp có nhiều tác dụng phụ nguy hiểm do các loại hóa chất độc hại được tẩm ướp, tùy loại hóa chất tẩm ướp mà tác động của Spice mạnh và độc hơn cần sa tự nhiên gấp 100 – 1.000 lần, thậm chí là 10.000 lần. Tại một số nước cần sa tổng hợp vẫn cho là hợp pháp vì các phân tích về thành phần gây nghiện như cần sa tự nhiên đều âm tính.
Các chất hóa học trong spise sẽ đầu độc não gây tê liệt chức năng não làm mất nhận thức, nặng hơn là làm bộ não chết hẳn đưa đến trạng thái hôn mê trong vài phút sau khi hút.
Người sử dụng Spice liên tục bị buồn ngủ hoặc đau đầu, gây ảo giác cực mạnh, dễ kích động, rối loạn tâm thần cấp tính, co giật, hoang tưởng, cao huyết áp, nhịp tim tăng cao, mất khả năng kiểm soát hành động trong một thời gian ngắn. Nếu sử dụng lâu ngày có thể dẫn đến biến chứng của sự teo cơ. Người nghiện spice sẽ gây nên hậu quả nghiêm trọng, biểu hiện sự hung hăng, gây nên hành vi bạo lực và đe dọa cuộc sống cho riêng mình và người chung quanh.
3. Methamphetamine (meth)
Là loại ma tuý tổng hợp ở dạng tinh thể, óng ánh giống như hạt bột ngọt hay muối hạt, được xếp vào loại ma tuý nguy hiểm bậc nhất, giá thành của nó khoảng 100 USD/gram. Có nhiều tên gọi khác nhau: “ma túy đá”, “ma túy tổng hợp”, “ma túy điên”, “ma túy bạo lực”. Tiếng lóng của dân chơi khi hút meth gọi là “đập đá” hay “phá đá”, khi say meth gọi là “ngáo đá”. Là chất ma túy gây nghiện cao, kích thích mạnh mẽ, nhanh chóng và gây thương tổn nặng nề lên hệ thần kinh trung ương gấp nhiều lần so với các loại ma túy tự nhiên và bán tổng hợp khác. Khi sử dụng ở mức tối đa sẽ xuất hiện trạng thái hưng phấn, kích động trong vòng từ 8 – 10 giờ đồng hồ và được bài tiết sau 2 – 5 ngày chủ yếu qua nước tiểu.
Khi sử dụng liên tục, meth tạo sự hưng phấn, kích thích người sử dụng hoạt động cơ bắp ở tần suất cao như nhảy nhót, múa hát, leo trèo, la hét, vật vã, quan hệ tình dục “bầy đàn”, hay tự cào cấu, cắn, đâm rạch, xâm hại cơ thể nhưng không biết mệt mỏi, không đau đớn, không ăn hoặc ngủ 2-3 ngày đêm liền, do không có cảm giác đói và không buồn ngủ. Sau đó, cơ thể suy sụp do mất ngủ, thiếu dinh dưỡng, làm cho con người ngu muội, không nhớ về quá khứ, hành vi của mình, meth có sức tàn phá khủng khiếp đối với não bộ và sức khỏe. Người sử dụng ma túy đá thường có các triệu chứng như: bồn chồn, bứt rứt, đứng ngồi không yên, khát nước liên tục, ăn kém, dễ cáu gắt, mất ngủ, đi loạng choạng, nói nhảm một mình, sút cân và gầy rất nhanh, thâm quầng ở mắt, luôn luôn hoảng sợ, sợ người theo dõi, sợ bị đuổi đánh.
Khi “ngáo đá” sẽ bị hoang tưởng, ảo giác trong thời gian dài dễ dẫn đến các hành vi bạo lực, do họ luôn có cảm giác bị hại. Tệ hại hơn những người trước đó có nghiện heroin thì ngáo đá sẽ nguy hiểm hơn nhiều, luôn luôn nóng nảy, tức tối, rất manh động, chém giết người vô cớ, cuồng dâm, mất kiểm soát hành vi. Tác hại của “ma túy đá” hết sức ghê gớm, ảnh hưởng đến tâm sinh lý, thần kinh và đời sống, suy kiệt thể chất và suy giảm khả năng tình dục, nặng nề hơn là mắc bệnh tâm thần.
Một vụ án điển hình tại Bình Thuận, do bị ảo giác có suy nghĩ mọi người đang có ý định hại mình, nên T. đã dùng dao đâm chém loạn xạ, làm chết 1 người và làm bị thương 19 người. Hay tại Hải Phòng, C. kẻ ngáo đá khai với cơ quan Công an: “Tôi có cảm nhận D. (bạn tình của C) như một con yêu tinh vì người của cô ấy phát ra điện. Khi hôn, tôi thấy lưỡi của cô ấy đỏ, dài như một con rắn, chui vào bụng tôi, nếu tôi không giết cô ấy thì cô ấy cũng giết tôi”.
CƠ SỞ ĐIỀU TRỊ METHADONE
