Khi nhắc đến những sản vật quý của Việt Nam từ xa xưa; không thể không nhắc đến Kỳ Nam. Đây được xem là một trong những loại gỗ quý đứng đầu nước ta thời xưa, là vật phẩm cống nạp; biếu tặng của giới vua chúa, quý tộc. Ngày nay, Kỳ không những không mất đi giá trị của một loại gỗ quý mà còn ngày càng được săn lùng với giá đắt hơn cả vàng. Vậy Kỳ Nam là gì và có tác dụng gì mà lại đắt đến như vậy? Làm cách nào để nhận biết kỳ nam và trầm hương? Ngoài hắc kỳ nam – bạch kỳ nam còn có loại nào khác hay không? Mời các bạn cùng Thiên Mộc Hương tìm hiểu nhé!
I. Kỳ Nam là gì?
1. Kỳ Nam là gì mà lại mắc gấp nhiều lần trầm hương?
Những ai có hiểu biết về Trầm Hương chắc hẳn không thể không biết đến Kỳ Nam. Tương tự như trầm hương, Kỳ cũng là phần gỗ thơm hình thành trên thân cây Dó Bầu. Trong quá trình sinh trưởng và phát triển, thân cây bị thương do thời tiết, bom đạn, côn trùng,… Những vết thương sau đó được bảo vệ bởi một lớp nhựa; lâu dần chỗ bị thương ấy biến tính thành Trầm Hương, trong đó bao gồm Trầm và Kỳ.
Trong thực tế, người ta thường tìm thấy nhiều Trầm hơn Kỳ. Tuy có cùng nguồn gốc hình thành, nhưng Kỳ là thứ trầm hương có nhiều tinh dầu hơn, mất nhiều thời gian hình thành hơn và do vậy mà hiếm gặp hơn Trầm rất nhiều. Một cây Dó có Kỳ chắc chắn sé có Trầm, thường được tìm thấy bao quanh phần Kỳ. Những cũng có nhiều cây Dó chỉ cho Trầm mà không có Kỳ. Thông thường, chất dầu trầm hương sẽ hình thành trước, trải qua thời gian, một số điểm trong khối trầm hương sẽ bị biến đổi chất dầu thành kỳ nam. Đây chính là câu trả lời cho kỳ nam là gì.
2. Nguồn gốc của kỳ
Kỳ thường hình thành phần lớn dưới các phần rễ cây và gốc cây, những khu vực này thường bị kiến và các loại côn trùng đục, dưới đất cũng là nơi chứa nhiều các loại nấm và vi sinh nên dễ dàng làm cây bị bệnh và tạo dầu.
Không phải cây dó ở vị trí địa lý nào cũng có thể cho ra kỳ, thật chất cây dó phân bố phần lớn ở nhiều nước khu vực khí hậu nhiệt đới ở châu á. Nhưng chỉ một số rất ít quốc gia có cây dó tạo kỳ nam mà thôi. Việt nam là quốc gia có sản lượng kỳ lớn nhất thế giới, chất lượng kỳ nam cũng như trầm hương ở đây được xem là hàng đầu.
Tìm hiểu ngay >>> Nguồn gốc Trầm Hương? Phân biệt 4 loại trầm hương trên thị trường
II. 4 loại kỳ và đặc điểm nhận biết kỳ nam
Dựa trên màu sắc và kết cấu phần dầu của miếng gỗ, đây là cách nhận biết kỳ nam. Người ta phân thành 4 loại chính như sau:
1. Bạch Kỳ nam
Là loại Kỳ có màu trắng đục, mềm, mịn và chứa hàm lượng tinh dầu cao nhất. Đây là loại Kỳ cực hiếm và ít gặp vì có thời gian lên men khoảng 3000 năm trở lên. Được xem như khối trầm kỳ hóa thạch, độ cứng rất lớn. Bạch Kỳ Nam có năm tầng mùi hương đặc biệt và đốt lên thì mùi phải nói vô cùng vô cùng thơm ngọt ngào.
Khi cắt Bạch kỳ nam sẽ thấy có màu nâu đỏ bên trong khối bạch kỳ. Nhưng vị trí đó sẽ ngả về màu sáng trắng để 1 thời gian chỉ khoản trong vòng 1 giờ đồng hồ. Điều này là do bị oxi hóa với không khí. Bạch kỳ nam cực kỳ hiếm, thực sự nếu ai đó được chiêm ngưỡng thì đó quả là duyên lớn.
Bạch kỳ nam rất dễ bị nhầm lẫn với những khối đá trắng hóa thạch hoặc những khối nhựa dầu màu trắng. Các loại này khi đốt lên sẽ tỏa hương nhưng không phải. Vì kỳ phải được hình thành trên cây gió bầu và có tinh dầu bên trong thì mới có giá trị thực sự.
2. Thanh Kỳ
Thanh Kỳ có độ quý hiếm chỉ đứng sau Bạch Kỳ Nam. Loại kỳ này có thời gian lên men không dưới 2500 năm. Thanh Kỳ có hàm lượng nhựa trầm hương rất dày đặc nên vô cùng quý hiếm. Nếu như Bạch Kỳ Nam thường dành riêng cho Hoàng đế thì Thanh Kỳ sẽ được các thành viên trong hoàng tộc sử dụng.
Thanh Kỳ có màu ánh tím xanh lam. Nguyên nhân là do chất nhựa dày và đậm đặc được truyền vào bên trong từng thớ gỗ của trầm hương. Mặt bên trong của Thanh Kỳ có sự đan xen giữa màu xanh lá cây và màu vàng (lát cắt ngang). Loại Thanh Kỳ này sẽ tỏa ra ba tầng hương đặc biệt: làm mát, hoa anh túc và mật ong. Với sự kết hợp nồng nàn của ba loại mùi hương này, sẽ tạo ra một sự tinh tế với khứu giác. Thanh Kỳ có loại ít dầu thì chất gỗ khô và cứng, loại nhiều dầu thì chất gỗ mềm hơn..
3. Hoàng Kỳ
Hoàng Kỳ đứng thứ tư trong các cấp bậc của Kỳ Nam. Thời gian lên men của Hoàng Kỳ từ 1500 năm trở lên. Hoàng Kỳ có màu vàng như màu hổ phách, chất cứng nắn và nặng. Loại kỳ này nổi tiếng vì có độ bóng như sa tanh và có nhiều đặc tính ý học khác nhau. Thời xưa, các vị Hoàng đế Trung Quốc thường tặng Hoàng Kỳ cho các xứ thần nước khác như là món quà ngoại giao.
Cách nhận biết kỳ nam này là có mùi hương nhẹ dịu, ngọt. Nếu nếm bằng miệng sẽ có cảm giác mát lạnh. Mới đầu sẽ cảm nhận được chút hương quế kèm theo nốt hương của hổ phách. Hoàng Kỳ được đánh giá là một loại kỳ với hương thơm rất quyến rũ.
4. Hắc Kỳ nam
Hắc Kỳ nam là loại kỳ đen như hắc ín, cứng và nặng. Thường phải chuyên gia cấp độ cao trong giới trầm mới có thể phân biệt được. Cần có máy xquang cầm tay để đảm bảo chụp vào tận trong khối trầm, kiểm tra chất lỏng để không bị chích thủy ngân. Nhằm tăng trọng lượng và nhiều cách kiểm tra khác … Hắc Kỳ Nam hiện đã vô cùng hiếm có, và tỉ lệ giả cũng cực kì nhiều
Đặc biệt khi được tiếp xúc dưới ánh sáng, bề mặt của Hắc Kỳ sẽ sáng lấp lánh như những ngôi sao trong bầu trời đêm. Hắc Kỳ là sự kết hợp giữa hương thơm của thảo mộc và thực vật. Trong y học, loại lỳ này rất được tôn sùng vì đặc tính chữa bệnh và chống viêm cực tốt
Được hình thành thực sự rất lâu , Hắc Kỳ Nam là một quá trình hòa quyện tinh túy của trời đất, từng thớ dầu đen hòa quyện đặc quánh kết thơm với sắc nâu đỏ. Kỳ ngậm vào lưỡi là cay – đốt nhẹ lên là thơm ngọt ngào.
Giá hắc kỳ nam là bao nhiêu? Thực sự là rất đắt , nếu loại kỳ chuẩn 1 đốt ngón tay có thể lên tới vài tỷ.
III. Công dụng của Kỳ nam là gì? Kỳ nam dùng để làm gì?
1. Tốt với sức khỏe
Công dụng với sức khỏe của Kỳ nam là gì? Theo Đông Y, đây là loại thảo mộc có tác dụng tiêu đờm, trị các chứng đau đầu, chóng mặt, nôn ói, tiêu chảy,… Hương thơm của Kỳ rất hiệu quả trong việc giảm căng thẳng mệt mỏi; giúp đầu óc thư giãn, tỉnh táo. Bên cạnh đó Kỳ còn có thể giúp lọc sạch không khí, xua côn trùng,…
Kỳ được xem là nước hoa thiên nhiên tốt nhất, thơm lâu, dễ chịu nhất và quyến rũ nhất. Là dược phẩm quý giá trông đông y, bồi bổ cơ thể, tăng cường tuổi thọ, tăng cường khí huyết, tránh gió, giữ ấm cơ thể….rất nhiều bài thuốc chữa bệnh và bồi bổ cơ thể được ghi chép trong sách đông y Trung Quốc và Nhật Bản thời xưa.
Hương thơm của kỳ giúp cho cơ thể dễ chịu, an thần, dễ đi vào giấc ngủ, ngoài ra mùi hương của trầm hương và kỳ còn xua đuổi công trùng rất hiệu quả. Kỳ được xem là vật phẩm xua đuổi tà khí hiệu quả, trầm hương và kỳ nam có tính Dương, là vật phẩm hữu hiệu để đẩy lùi Âm khí.
Rất nhiều người trong nghề trầm đều nói là đeo trầm hương rất may mắn, ai cũng muốn giữ cho mình một mẫu nhỏ để làm vật cầu may. Chính vì vậy mà kỳ và trầm hương được ứng dụng trong phong thuỷ rất nhiều. Các sản phẩm từ trầm hương và kỳ nam giúp cho gia chủ tránh xui xẻo, tăng vượng khí, hút tài lộc và xua đuổi tà ma rất tốt.
2. Về mặt tâm linh
Tương tự như Trầm Hương, Kỳ cũng là vật phẩm có nhiều ý nghĩa to lớn. Kỳ được cho là lá bùa hộ mệnh, trừ tà khí; đem đến may mắn thịnh vượng cho người sỡ hữu.
Theo nghiên cứu dược lý hiện đại:
- Kỳ có tác dụng giảm biên độ co bóp ruột ở mèo được tiêm acetylcholine. Bên cạnh đó, thuốc còn làm giảm nhu động tự nhiên của đường ruột.
- Dạng chiết của dược liệu có tác dụng chống co thắt cơ trơn và ức chế co bóp tự chủ của hồi tràng chuột lang do acetylcholine và histamine gây ra.
Tuy có thể nói là “cùng một mẹ” sinh ra nhưng lý do vì sao Kỳ đắt gấp chục lần Trầm Hương ít ai biết đến. Thế nhưng, không ai phủ nhận được những công dụng và giá trị tuyệt vời mà cả Kỳ hay Trầm Hương mang lại.
3. Một số bài thuốc trị bệnh từ Kỳ nam là gì?
Người ta thường giã vụn kỳ hoặc trầm thành vụn để có thể mang làm các phương thuốc
Bài thuốc chữa hen khí phế quản
- Chuẩn bị: Trắc bách diệp 3g và trầm hương 1.5g.
- Thực hiện: Đem tán bột mịn và dùng uống trước khi ngủ.
- Lưu ý: Không áp dụng bài thuốc này cho người âm hư hỏa vượng.
Bài thuốc trị chứng xúc động mạnh gây khó thở, tức ngực
- Chuẩn bị: Nhân sâm và bột trầm hương mỗi thứ 2 chỉ.
- Thực hiện: Đem hãm với 1 tách nước sôi trong khoảng 10 phút rồi dùng uống.
Bài thuốc chữa chứng bệnh do xúc động tinh thần khiến khí dồn lên thở gấp, người buồn bực và không muốn ăn uống
- Chuẩn bị: Hạt cau (binh lang), ô dược, trầm hương và nhân sâm mỗi vị 6g.
- Thực hiện: Đem các vị sắc lấy nước uống, ngày sắc 1 thang.
Bài thuốc trị chứng suyễn do hư hàn
- Chuẩn bị: Gừng sống 8g, phụ tử 12g và trầm hương 2g.
- Thực hiện: Sắc uống hằng ngày.
Bài thuốc trị bệnh nặng gây nôn ói và phát nấc liên tục
- Chuẩn bị: Hạt tía tô, đậu khấu và trầm hương các vị bằng lượng nhau 4 – 6g.
- Thực hiện: Sắc với nước uống và dùng hết trong ngày.
IV. 4 cách phân biệt trầm hương kỳ nam
Trầm hương kỳ nam có quá trình hình thành tương tự nhau, nhưng Kỳ lại đắt hơn Trầm Hương 10 – 20 lần. Đó là bởi vì Kỳ và Trầm có những điểm khác nhau mà bạn cần biết về cách nhận biết kỳ nam để tránh nhầm lẫn.
Dưới đây là 4 cách nhận biết trầm hương kỳ nam cụ thể:
- Nhìn : Quan sát khối trầm hương dưới kính phóng đại; ta sẽ thấy những thớ thịt của kỳ sẽ xếp chồng lên nhau; màu trầm khi rọi đèn mạnh vào sẽ có màu đỏ ánh kim. Các thớ thịt sẽ có lượng dầu nhiều nên nhìn sẽ vó vẻ ẩm ướt.
- Nếm : Tỉa một lượng nhỏ lớp gỗ, sau đó nhai nhẹ ở răng cửa; ta sẽ thấy có độ kết dính 2 răng lại với nhau, do có chất dầu dẻo. Sau đó, dùng lưỡi nén chặt miếng kỳ đó áp sát. Lưỡi sẽ bị tê trong thời gian dài.
- Ở trầm hương chỉ có vị đắng, nhưng kỳ nam thì sẽ có vị đắng là đầu tiên; sau đó sẽ thấy ngọt, rồi đến chua và cay, cay ở đây thật chất là lúc đó lưỡi đã tê rồi nên cảm giác giống cay ở lưỡi.
- Ngửi: Do có lượng đầu dẻo và tính chất bay hương của kỳ; ta sẽ thấy có mùi hương thơm ngọt the mát kiểu kẹo bạc hà. Khi đưa lại gần mắt thì cảm giác the the mắt, giống như xông hương làm mắt cảm giác cay muốn chảy nước mắt.
- Đốt: khi đốt sẽ toả ra mùi thơm rất mạnh, khói xanh bay cao và thẳng tắp không bị ngắt đoạn.
V. Giá trầm hương kỳ nam
Cũng giống như trầm hương, giá của kỳ phụ thuộc vào thể tích của khối kỳ, chất lượng dầu chứa trong gỗ, loại kỳ nam, chìm nước hay không chìm nước. Giá kỳ dao động trong khoản 2 tỷ – 6 tỷ với 1kg kỳ rục không chìm nước. Đối với kỳ có lượng dầu cao và chìm nước, tuỳ theo kích thước mà giá thành sẽ dao động từ 8-16 tỷ với 1kg kỳ nam tuỳ loại. Nếu tỷ lệ tạo trầm đã khan hiếm thì có thể nói, tạo ra kỳ nam còn khó hơn rất nhiều lần. Vì vậy mà giá trị của nó khó có thể ước tính chính xác được. Hàng năm, giá kỳ vẫn tăng lên không ngừng vì độ quý hiếm của nó.
VI. Hình ảnh kỳ nam
VII. Một số câu hỏi về kỳ nam là gì?
Mua Kỳ Nam ở đâu:
Buôn bán Trầm Kỳ là trái pháp luật, vì vậy Trầm Kỳ không được dùng để buôn bán, thường những phu trầm trúng kỳ đều sẽ giao dịch ngầm.
Kỳ Nam là gì mà mắc đến thế?
Kỳ là một sản vật quý báu của đất trời, của thiên nhiên, đứng đầu trong trầm hương. Trầm kỳ có tác dụng rất lớn về phong thủy và được coi là loại thuốc chữa bách bệnh. Đây chính là câu trả lời cho kỳ nam là gì mà lại mắc đến thế.
Có rất nhiều bài thuốc chữa bệnh từ Kỳ Tuy nhiên vì độ quý hiếm và giá thành của kỳ cực kỳ mắc nên rất khó để sở hữu.
Các nhận biết Kỳ nam và Trầm hương như thế nào?
Trầm hương thường có mùi hương nhẹ nhàng hơn, có màu nâu sậm, sọc nâu đen. Khi nếm, Trầm hương cho vị đắng. Khi cho vào nước, Trầm nhẹ nên nổi trên bề mặt, khi đốt thì cho mùi thơm dịu với làn khói xoáy và nhanh chóng tan biến trong không khí.
Trong khi đó, có cách nhận biết Kỳ nam qua hương thơm của Kỳ. Đặc biệt ngào ngạt và rất dễ nhận ra dù được gói bọc kỹ lưỡng. Khi nếm Kỳ cho vị đắng lúc đầu, sau đó là vị ngọt rồi đến chua và cay, lưỡi khi nếm Kỳ sẽ có cảm giác hơi the và tê.
Giá trầm hương kỳ nam mắc như thế nào?
Giá thành của Kỳ sẽ dao động từ 8-16 tỷ với 1kg kỳ nam tuỳ loại vì thế không dễ để sở hữu
Làm thế nào để mua được vòng tay kỳ?
Vì độ quý hiếm bậc nhất, nên kỳ nam chỉ dùng để chữa bệnh hoặc trưng bày chứ không để dùng làm vòng tay. Ngày nay để tìm được một miếng kỳ nam bằng đốt ngón tay đã là điều cực kỳ khó.
Với những công dụng của trầm hương và Kỳ kể trên cùng độ hiếm có khó tìm mà giá của nó còn cao hơn cả giá vàng.
*Lưu ý: Nên tham khảo thêm ý kiến của bác sĩ đông y trước khi điều chế thuốc. Thông tin chỉ mang tính tham khảo.