Nhiều người thường quen với khái niệm sổ đỏ, sổ hồng nhưng ít ai để ý có một loại sổ khác vẫn đang tồn tại đó là sổ xanh. Vậy sổ xanh là gì và có nên mua đất sổ xanh hay không. Hãy cùng House Viet tìm hiểu nhé.
Sổ xanh là gì
- Tên Pháp Lý: Giấy Chứng Nhận Quyền Sở Hữu Đất lâm nghiệp.
- Đặc điểm: Loại sổ này là sổ có thời hạn
- Đơn vị cấp: Do lâm trường giao cho dân quản lý, sử dụng và trồng rừng, lâm trường sẽ thu hồi nếu địa phương chưa có chủ trương giao lại đất cho dân.
Sổ xanh là tên gọi chung của loại giấy chứng nhận về đất đai và bất động sản nói chung, dựa trên màu sắc của sổ. Sổ xanh là gì? Đây là cuốn sổ màu xanh do lâm trường phát hành dành cho những người dân khai thác, quản lý và trồng rừng có thời hạn (hay còn gọi là hình thức cho thuê đất).
Như vậy, sổ xanh là giấy chứng nhận quyền sử dụng đất rừng (đất lâm nghiệp). Khi hết thời hạn sử dụng đất, lâm trường sẽ nhận lại nếu nơi đó chưa có chủ trương giao lại đất cho người dân.
Theo quy định của Luật đất đai 2013, sổ xanh thuộc nhóm đất nông nghiệp. Đây là lý do vì sao sổ xanh còn được gọi với một cái tên khác là sổ xanh đất nông nghiệp. Đất sổ xanh bao gồm 3 loại: đất rừng sản xuất, đất rừng phòng hộ và đất rừng đặc dụng.
Diện tích rừng sản xuất là diện tích được sử dụng chủ yếu để sản xuất, kinh doanh lâm sản, đặc sản, động vật rừng kết hợp bảo vệ môi trường, bảo vệ hệ sinh thái.
Diện tích rừng đặc dụng chủ yếu phục vụ công tác bảo tồn thiên nhiên hoang dã, lưu giữ, bảo vệ nguồn gen động thực vật, tạo hệ sinh thái rừng quốc gia, nghiên cứu khoa học và sinh thái nghỉ dưỡng.
Diện tích rừng phòng hộ chủ yếu làm nhiệm vụ bảo vệ tài nguyên đất sinh thái, bảo vệ nguồn nước, chống xói mòn, sạt lở đất, điều hòa khí hậu, hạn chế thiên tai …
Đất sổ xanh có thời hạn là bao lâu?
Về thời hạn của sổ xanh đất nông nghiệp, Điều 126 Luật Đất đai 2013 quy định như sau:
– Thời hạn sử dụng của đất để xây dựng công trình của tổ chức công lập tự chủ tài chính, công trình công cộng có mục đích kinh doanh không quá 70 năm.
– Thời hạn giao đất, cho thuê đất của Quỹ đối với đất nông nghiệp sử dụng vào các công trình công cộng của xã, phường, thị trấn không quá 05 năm.
– Thời hạn giao đất, cho thuê đất làm trụ sở của tổ chức nước ngoài vì mục đích ngoại giao không quá 99 năm.
– Thời hạn giao đất, cho thuê đất đối với dự án có vốn đầu tư lớn nhưng thu hồi vốn chậm, địa bàn có điều kiện kinh tế – xã hội tương đối khó khăn hoặc đặc biệt khó khăn, thời hạn không quá 70 năm.
– Thời hạn giao đất, cho thuê đất đối với người Việt Nam định cư tại nước ngoài, công ty nước ngoài và thực hiện dự án tại Việt Nam nhưng không quá 50 năm.
– Thời hạn giao đất, cho thuê đất đối với cá nhân, hộ gia đình, tổ chức để sử dụng vào mục đích thương mại, kinh doanh, sản xuất phi nông nghiệp không quá 50 năm.
– Thời hạn giao đất, cho thuê đất đối với tổ chức sử dụng đất, lâm, ngư, làm muối không quá 50 năm.
– Thời gian cho thuê đất nông nghiệp đối với cá nhân, hộ gia đình tư nhân không quá 50 năm.
– Thời hạn giao đất để được công nhận quyền sử dụng đất Giấy Xanh cho hộ gia đình, người trực tiếp sản xuất nông nghiệp là 50 năm.
– Thời hạn giao đất, cho thuê đất đối với tổ chức thực hiện dự án đầu tư không quá 50 năm.
Theo đó, thời hạn của Giấy xanh sử dụng đất tùy thuộc vào từng tài sản và mục đích sử dụng. Loại đất này vẫn được giao và phê duyệt theo nhiều hình thức sử dụng được xác định rõ ràng về mặt pháp lý.
Người dân có thể sử dụng ổn định lâu dài để trồng cây lâu năm và hàng năm. Sau khi hết thời hạn quy định, nếu có nhu cầu tiếp tục sử dụng đất, người dân đến cơ quan nhà nước có thẩm quyền để được gia hạn sử dụng đất.
Đất sổ xanh có chuyển nhượng được không?
Theo định nghĩa ở trên về sổ xanh là gì thì đất sổ xanh về nguyên tắc không được chuyển nhượng. Lâm trường cấp cho người dân loại đất này dưới hình thức thuê đất có thời hạn để quản lý, sử dụng và trồng rừng. Trên thực tế, vẫn có những trường hợp ngoại lệ.
Điều 192 Luật Đất đai 2013 quy định rõ hộ gia đình, cá nhân được chuyển nhượng đất đã có sổ xanh với các điều kiện sau:
Cá nhân, hộ gia đình luân phiên sinh sống trong phân khu bảo vệ nghiêm ngặt, phân khu cải tạo sinh thái trong rừng đặc dụng mà chưa có điều kiện di chuyển ra khỏi phân khu thì chỉ được tặng cho quyền sử dụng rừng, chuyển nhượng quyền ở. diện tích rừng kết hợp sản xuất đất, lâm nghiệp, nuôi trồng thủy sản cho các cá nhân, hộ gia đình sinh sống tại phân khu này.
Cá nhân, hộ gia đình được Nhà nước giao đất ở, đất sản xuất nông nghiệp trong khu vực bảo vệ rừng chỉ được tặng cho, chuyển quyền sử dụng đất ở, đất sản xuất nông nghiệp cho cá nhân, hộ gia đình sống trong khu vực bảo vệ rừng này.
Cá nhân, hộ gia đình là người dân tộc thiểu số sử dụng đất được Nhà nước giao theo chính sách hỗ trợ của Nhà nước được tặng cho, nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất sau 10 năm kể từ khi có quyết định giao đất theo hướng dẫn hỗ trợ của Nhà nước.
Trên cơ sở các quy định nêu trên, nếu áp dụng một trong ba trường hợp này thì người sử dụng đất sẽ được cấp giấy phép chuyển mục đích sử dụng đất tại khu dân cư của bạn đang sinh sống.
Vay thế chấp sổ xanh ngân hàng có được không?
Sổ xanh là giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lâm nghiệp nên vẫn có giá trị pháp lý. Người sử dụng đất hoàn toàn có thể dùng sổ xanh để thế chấp vay vốn ngân hàng như sổ hồng, sổ đỏ.
Tuy nhiên, để có thể cầm cố sổ xanh cần phải có những điều kiện và trường hợp đặc biệt như:
– Diện tích rừng sản xuất trong sổ xanh thế chấp không quá 300 ha.
Đất được ghi trong sổ xanh không được là đất rừng phòng hộ, rừng đặc dụng vì không đảm bảo được điều kiện cho bên nhận thế chấp.
Đất sổ xanh có được xây nhà không?
Để xây dựng nhà ở trên đất, hộ gia đình, cá nhân phải tuân thủ các nguyên tắc sử dụng đất quy định tại Điều 6 Luật Đất đai 2013, cụ thể như sau:
– Đúng quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, đúng mục đích sử dụng đất.
– Tiết kiệm, hiệu quả, bảo vệ môi trường và không xâm hại đến lợi ích hợp pháp của người sử dụng đất xung quanh.
– Người sử dụng đất thực hiện các quyền và nghĩa vụ của mình trong thời hạn sử dụng đất theo quy định của Luật này và các quy định khác của pháp luật có liên quan.
Có thể dễ dàng nhận thấy điều kiện đầu tiên và rất quan trọng là đất phải được sử dụng theo đúng quy hoạch, kế hoạch cũng như mục đích sử dụng đất. Tức là nhà ở phải được xây dựng trên đất thổ cư. Đất sổ xanh là loại đất thuộc nhóm đất nông nghiệp. Trừ trường hợp đã chuyển mục đích sử dụng sang đất ở, không được phép xây dựng nhà ở trên đất sổ xanh.
Có được chuyển đổi sổ xanh đất nông nghiệp sang đất ở không?
Các trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất được liệt kê tại Điều 57 Luật đất đai năm 2013. Trong đó, các trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất phải được cơ quan nhà nước có thẩm quyền chấp thuận, bao gồm:
– Chuyển đất trồng lúa sang đất trồng rừng, đất trồng cây lâu năm, đất làm muối, đất nuôi trồng thủy sản;
– Chuyển đổi diện tích trồng cây hàng năm khác sang diện tích nuôi trồng thủy sản nước mặn, diện tích nuôi trồng thủy sản dưới dạng ao, hồ, đầm và diện tích làm muối;
– Chuyển diện tích rừng phòng hộ, diện tích rừng đặc dụng, diện tích rừng sản xuất sang mục đích khác thuộc nhóm khu vực nông nghiệp;
– Chuyển đất nông nghiệp thành đất phi nông nghiệp;
– Chuyển đất phi nông nghiệp được nhà nước giao không thu tiền sử dụng đất sang đất phi nông nghiệp được nhà nước giao đất, cho thuê đất có thu tiền sử dụng đất;
– Chuyển đất phi nông nghiệp phi nông nghiệp sang đất ở;
– Chuyển đất thương mại, dịch vụ, đất xây dựng nhà máy sự nghiệp sang đất công ty sản xuất phi nông nghiệp; Chuyển đất xây dựng công trình sự nghiệp, đất sử dụng vào mục đích công cộng có mục đích thương mại, đất sản xuất phi nông nghiệp của công ty không phải là đất nước thương mại, dịch vụ sang đất thương mại, dịch vụ.
Đất đồng cỏ có thể chuyển thành đất ở theo quy định nêu trên và phải được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Các cá nhân, hộ gia đình sẽ phải thực hiện các nghĩa vụ tài chính, các quyền và nghĩa vụ liên quan sau khi chuyển mục đích sử dụng đất trên Giấy xanh, và chế độ sử dụng đất sẽ tiếp tục áp dụng đối với loại đất mới sau khi chuyển đổi.
Lưu ý, việc chuyển mục đích sử dụng đất ngoài nhu cầu của người sử dụng đất còn phải căn cứ vào quyết định của nhà nước về mục đích sử dụng đất thông qua quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, kế hoạch sử dụng đất cấp huyện do các cơ quan nhà nước có liên quan.
Vì vậy, nếu có nhu cầu chuyển mục đích sử dụng đất từ đất sổ xanh sang đất ở thì người sử dụng đất liên hệ trực tiếp với Ủy ban nhân dân cấp huyện nơi có đất để được hướng dẫn cụ thể.
Có được chuyển sổ xanh sang sổ đỏ không?
Như đã nói ở trên, đất sổ xanh là đất có thời hạn và lâm trường chỉ cho thuê đất. Người sử dụng đất không được chuyển nhượng (trừ trường hợp đặc biệt). Điều này có nghĩa là sổ xanh không được chuyển đổi sang sổ đỏ.
Tuy nhiên, nếu muốn chuyển Sổ xanh sang Sổ đỏ thì việc này phải được thực hiện trong những trường hợp được cấp Sổ đỏ theo quy định tại Khoản 1 Điều 100 Luật đất đai 2013.
Cụ thể, cá nhân, hộ gia đình sử dụng đất lâu dài và có một trong các loại giấy tờ sau đây sẽ được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền khác mà không phải nộp lệ phí.
Giấy tờ về quyền sử dụng đất trước ngày 15 tháng 10 năm 1993 do cơ quan có thẩm quyền cấp trong thời gian thực hiện Chính sách ruộng đất của Việt Nam dân chủ cộng hòa, Chính phủ cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam và Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp hoặc có tên trong sổ địa chính, sổ địa chính trước ngày 15 tháng 10 năm 2013.
Sổ hoặc giấy tờ nhà đất hợp lệ về các chủ đề như tặng cho, thừa kế quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất, chứng thư xác nhận nhà tình nghĩa, nhà tình thương gắn liền với đất.
Sổ (giấy) chuyển nhượng quyền sử dụng đất, giấy chứng nhận mua bán nhà ở trước ngày 15/10/1993 và được UBND cấp xã xác nhận đã sử dụng và lập trước ngày 15/10/1993.
Giấy tờ thanh lý, định giá nhà ở gắn liền với đất hoặc giấy tờ mua bán nhà ở thuộc sở hữu nhà nước theo quy định của pháp luật.
Giấy tờ về quyền sử dụng đất do cấp có thẩm quyền thuộc chế độ cũ cấp cho người sử dụng đất.
Các giấy tờ khác được thành lập trước ngày 15 tháng 10 năm 1993 theo quy định của chính phủ.
Nếu bạn có một trong các loại giấy tờ trên thì đất giấy xanh nông nghiệp vẫn có thể chuyển sang sổ đỏ được.
Có nên mua đất sổ xanh không?
Vì đặc thù về vị trí và mục đích sử dụng nên đất sổ xanh thường rẻ hơn so với các loại đất khác như đất thổ cư, chăn nuôi, trồng cây hàng năm. Đất sổ xanh thường được bán với quy mô lớn và thích hợp cho mục đích nông nghiệp hoặc xây dựng các dự án lớn. Vì vậy muốn đầu tư phát triển lâm nghiệp thì nên mua đất sổ xanh.
Trước khi quyết định mua đất đã có sổ xanh, cần lưu ý một số điều sau:
Trước hết, cần nghiên cứu kỹ về pháp lý của loại tài sản này để tránh rủi ro, tranh chấp phức tạp về sau. Bạn nên yêu cầu người bán cung cấp đầy đủ các giấy tờ pháp lý liên quan.
Phải đảm bảo rằng các tài liệu chứng minh rằng việc sử dụng và tiết lộ tuân thủ các yêu cầu pháp lý. Diện tích chuyển nhượng không quá 300 ha. Bạn nên kiểm tra mọi thông tin trực tiếp với cơ quan có thẩm quyền.
Thứ hai, lưu ý về khái niệm sử dụng đất. Theo quy định, thời gian sử dụng đất được tính từ khi được giao đất, cho thuê đất chứ không phải thời điểm nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất từ hộ gia đình, cá nhân.
Thứ ba, khi mua đất giấy xanh làm nhà ở, người mua nên cân nhắc phương án chuyển đổi quyền sử dụng đất giấy xanh sang đất ở để có thể xây dựng nhà ở một cách hợp pháp.
Thứ tư, cần có lộ trình đầu tư và sử dụng rõ ràng, phù hợp để thu được lợi nhuận như mong đợi do đất sổ xanh có thời hạn sử dụng cụ thể.
Thứ năm, trường hợp bên nhận chuyển nhượng diện tích rừng phòng hộ, diện tích rừng đặc dụng thì phải sinh sống trên địa bàn có diện tích rừng nhận chuyển nhượng.
Thứ sáu, người mua đất Sổ Xanh nên kiểm tra hiện trạng, giá thị trường, định giá tài sản để mua được đất với giá rẻ nhất.
- Xem thêm: Sổ đỏ là gì, những thông tin quan trọng cần biết về sổ đỏ