Văn hóa doanh nghiệp (Corporate culture)
Định nghĩa
Văn hóa doanh nghiệp trong tiếng Anh là Corporate culture. Văn hóa doanh nghiệp là toàn bộ những nhân tố văn hoá được doanh nghiệp chọn lọc, tạo ra, sử dụng và biểu hiện trong hoạt động kinh doanh, tạo nên bản sắc kinh doanh của doanh nghiệp đó.
Bản chất
– Những nhân tố cần chọn lọc và sử dụng vào hoạt động kinh doanh:
+ Tri thức, kiến thức, sự hiểu biết
+ Ngôn ngữ, niềm tin, tín ngưỡng, tôn giáo
+ Các giá trị văn hoá truyền thống
+ Các hoạt động văn hoá tinh thần
– Những nhân tố được tạo ra và biểu hiện trong hoạt động kinh doanh:
+ Các sản phẩm hữu hình: Hình thức, mẫu mã của sản phẩm, thiết bị nhà xưởng; biểu tượng, khẩu hiệu, logo, lễ nghi
+ Các sản phẩm vô hình: Phương thức tổ chức, quản lí kinh doanh, hệ giá trị, tâm lí truyền thống doanh nghiệp, chiến lược kinh doanh, triết lí kinh doanh, đạo đức kinh doanh của doanh nghiệp…
Các cấp độ văn hóa doanh nghiệp
(1) Cấp độ thứ nhất – Cấu trúc hữu hình
Đó là những cái dễ nhìn thấy, nghe thấy, cảm nhận được khi tiếp xúc với doanh nghiệp, những biểu hiện bên ngoài:
+ Kiến trúc, cách bài trí, nội thất và ngoại thất
+ Cơ cấu tổ chức, các phòng ban của doanh nghiệp
+ Lễ nghi và lễ hội hàng năm
+ Các biểu tượng, logo, slogan
+ Cách ăn mặc, đồng phục
+ Hình thức mẫu mã của sản phẩm
+ Thái độ và cung cách ứng xử của các thành viên doanh nghiệp
(2) Cấp độ thứ hai – Những giá trị được chấp nhận
– Là các qui định, nguyên tắc, triết lí, chiến lược và mục tiêu riêng, là kim chỉ nam cho hoạt động của toàn bộ nhân viên và thường được doanh nghiệp công bố rộng rãi ra công chúng.
– Ví dụ: Trung Nguyên tạo dựng thương hiệu hàng đầu qua việc mang đến cho người thưởng thức cà phê nguồn cảm hứng sáng tạo và niềm tự hào trong phong cách Trung Nguyên đậm đà văn hóa Việt.
(3) Cấp độ thứ ba – Những quan niệm chung (giá trị cốt lõi)
– Hình thành sau một thời gian hoạt động, va chạm, xử lí nhiều tình huống thực tiễn
– Ăn sâu vào tâm lí hầu hết các thành viên gần như không thể bị phản bác, không thể thay đổi, không được làm khác đi
– Định hướng cho suy nghĩ, cảm nhận và hành vi của các thành viên trong cả mối quan hệ bên trong và bên ngoài doanh nghiệp
Tác động tích cực của văn hóa doanh nghiệp
Các doanh nghiệp có nền văn hóa mạnh:
– Tạo nên phong cách và bản sắc của doanh nghiệp
– Văn hoá doanh nghiệp khích lệ quá trình đổi mới và sáng tạo.
– Văn hoá doanh nghiệp tạo nên lực hướng tâm chung cho toàn doanh nghiệp, tạo môi trường làm việc thân thiện, hiệu quả.
– Góp phần nâng cao khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp
– Thu hút nhân tài và nâng cao lòng trung thành của nhân viên
– Nâng cao đạo đức kinh doanh
– Làm phong phú dịch vụ cho khách hàng và mang lại hình ảnh doanh nghiệp
Tác động tiêu cực của văn hóa doanh nghiệp
– Các doanh nghiệp có nền văn hóa yếu:
+ Cơ chế quản lí cứng nhắc, độc đoán chuyên quyền, hệ thống tổ chức quan liêu
+ Không khí thụ động, sợ hãi của các nhân viên
+ Nhân viên thờ ơ hoặc chống đối lãnh đạo
+ Nhân viên không có niềm tin và không có mối quan hệ thân thiện với doanh nghiệp
+ Doanh nghiệp không thực hiện các trách nhiệm xã hội…
+ Kìm hãm sự phát triển của doanh nghiệp
(Tài liệu tham khảo: Văn hóa doanh nghiệp, Tổ hợp giáo dục Topica)